Κωνσταντίνος Π. Καλλιγάς:
«Αλληλένδετες Δημοκρατία και Εθνική Ανεξαρτησία»
————————————————————————–
Επιμέλεια: Τάκης Μαχαίρας, Πολιτικός Επιστήμονας
Σύμβουλος Πολιτικής & Επικοινωνιακής Στρατηγικής
Ο Κωνσταντίνος Π. Καλλιγάς, υπήρξε ένας από τους πιο σημαντικούς δημοσιογράφους της χώρας μας κατά τον προηγούμενο αιώνα. Ένας αληθινός ευπατρίδης της δημοσιογραφίας. Μαχητικός υποστηρικτής των δημοκρατικών αρχών και αξιών, αδιαπραγμάτευτος υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αταλάντευτος πρόμαχος της Ευρωπαϊκής ιδέας, και σθεναρός αγωνιστής υπέρ των εθνικών μας δικαίων, με ιδιαίτερη έμφαση στην προσπάθεια για τη δικαίωση του μαρτυρικού Κυπριακού Ελληνισμού, συνδύαζε στην αρθρογραφία του το δυναμισμό στη διατύπωση των θέσεών του, με τη νηφαλιότητα των αναλύσεών του. Από την «έπαλξη» κυρίως της «Καθημερινής», της οποίας ήταν βασικός αρθρογράφος από της επανεκδόσεώς της αμέσως μετά τη Μεταπολίτευση του 1974 μέχρι και του θανάτου του το 1993, ανέτεμνε διεισδυτικά καίρια ζητήματα του εθνικού βίου, με γνώση και πληρότητα, χωρίς να ενδίδει στον επιπολάζοντα σε μεγάλο μέρος αυτής της περιόδου λαϊκισμό και στην προχειρότητα.
Βαθιά πεπεισμένος ότι η Δημοκρατία, όπως σημείωνε επανειλημμένως στα άρθρα του, «είναι πολίτευμα ακμαίων και ώριμων κοινωνιών», ο Κωνσταντίνος Π. Καλλιγάς δεν κουραζόταν να επισημαίνει την ανάγκη ευλαβικής τήρησης των κανόνων και των αξιών της Δημοκρατίας από όλες τις πολιτικές δυνάμεις, αλλά και από τον κάθε πολίτη ξεχωριστά, ως θεμελιώδες προαπαιτούμενο για την πολιτική και κοινωνικοοικονομική ανέλιξη της χώρας. Και δεν έπαυε ποτέ με παρρησία να καυτηριάζει φαινόμενα διαφθοράς ή νόθευσης των δημοκρατικών θεσμών για την εξυπηρέτηση πολιτικών ή άλλων σκοπιμοτήτων, από όπου και αν προέρχονταν αυτά.
Σε μια χρονική συγκυρία, που η «δημοψηφισματική» εκτροπή από τη Δημοκρατία και τις κοινοβουλευτικές παραδόσεις μας, αποτελεί το τελευταίο «colpo grosso» του πρωθυπουργού κ. Γ. Παπανδρέου, που θέλοντας να αποφύγει τη λογοδοσία του στον κυρίαρχο λαό που θα συνεπαγόταν η άμεση προκήρυξη εκλογών, δεν διστάζει να προσφύγει σε ένα τυχοδιωκτικής έμπνευσης δημοψήφισμα, διακυβεύοντας την Ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, το κείμενο του Κωνσταντίνου Π. Καλλιγά που ακολουθεί υπό τον τίτλο «Αλληλένδετες Δημοκρατία και Εθνική Ανεξαρτησία», (αποσπάσματα από άρθρο του, που δημοσιεύτηκε στην «Καθημερινή», στις 11/3/1984), είναι περισσότερο επίκαιρο από ποτέ.
«Δημοκρατικότητα σημαίνει τοποθέτηση των κανόνων και αρχών της δημοκρατίας ως της υπέρτατης σκοπιμότητας και του πρώτου προστατευτέου αγαθού. Σημαίνει να προτιμάς την ανάδειξη του αντιπάλου σου ή εκείνου με τον οποίο βρίσκεσαι σε άμιλλα από την παραβίαση ή καταστρατήγηση των δημοκρατικών κανόνων και διαδικασιών διά των οποίων αναδεικνύεται. Σημαίνει να κατανοείς και να βιώνεις ότι είναι και προς το δικό σου θεμελιακό συμφέρον, η εύρυθμη και ζωντανή λειτουργία αυτών των κανόνων και διαδικασιών, έστω και αν δεν οδηγεί στην ικανοποίηση της όποιας φιλοδοξίας σου ή της όποιας συγκυριακής επιδιώξεώς σου. Σημαίνει να νιώθεις και να γνωρίζεις ότι η τροποποίηση ή νόθευση των ίδιων κανόνων και διαδικασιών οδηγεί τελικά στην κατάργησή τους εις βάρος όλων, περιλαμβανομένων και εκείνων που θέλησαν να τους παραποιήσουν προς – εφήμερο, αν ήξεραν – όφελός τους. Έλεγε ο Βολταίρος: “Διαφωνώ με τη γνώμη σου, αλλά θα έδινα τη ζωή μου για να μπορείς να την εκφράζεις”. Στάση ελεύθερου και ακμαίου ανθρώπου. Παντού (και ιδιαίτερα στην Ελλάδα) πείρα πικρή διδάσκει ότι έξω από τη νομιμότητα καραδοκεί πάντοτε η περιπέτεια – και κάποτε η τραγωδία …
Μόνο θρασύδειλοι και αγνωστικοί απελεύθεροι, για τους οποίους ελευθερία, νομιμοφροσύνη, αίσθηση τιμής και άλλες ανάλογες αξίες δεν έχουν κανένα νόημα, εκτός των άλλων και διότι η ελευθερία δεν είναι καρπός δικών τους αγώνων και επιδόσεων, αλλά άλλοι τους την εχάρισαν, μόνο άτομα πλεγματικά που μεταθέτουν στο χώρο της δημόσιας ζωής τις νευρώσεις και τα προσωπικά τους πλέγματα, μπορούν να αγνοούν τους κανόνες της δημοκρατίας και να έχουν ως μόνο ελατήριο τη διαρπαγή. Το φαινόμενο είναι γνωστό και έχει μία διεθνώς καθιερωμένη ονομασία: SPOILS SYSTEM – “σύστημα διαρπαγής”. Πρόκειται για κατάχρηση της δημοκρατίας και της λαϊκής εντολής, ώστε να κενωθεί από το ζωντανό της περιεχόμενο προς χάρη ιδιοτελών επιδιώξεων και συμφερόντων.
Εξάλλου, ενώ η άμιλλα των πολιτικών μερίδων και των προσώπων για την άνοδο στην εξουσία και τη διαχείριση των κοινών είναι ουσιώδης και οργανικό συστατικό της δημοκρατίας και αποβαίνει γόνιμη όταν έχει ως αντικείμενο την προαγωγή της δημόσιας υποθέσεως και ως ελατήριο μια ευγενή ή έστω θεμιτή απλώς φιλοδοξία, γίνεται στοιχείο αναιρετικό της δημοκρατίας, υπονομευτικό του θεσμικού οικοδομήματος και υποβαθμιστικό της δημόσιας υποθέσεως όταν αλλοιώνεται και μετατρέπεται σε εμπαθή και ιδιοτελή διαπάλη, με μόνο στόχο την άλωση και κάρπωση της εξουσίας ως αυτοσκοπού. (…)
(…) Άλλο άμιλλα για μια πολιτική ή μια ιδεολογία ή για τη διαχείριση των κοινών και άλλο εχθροπάθεια, μάλιστα δε χαμηλής στάθμης και με ανοίκεια εξωτερική έκφραση.
Οι διχασμοί και τα ρήγματα οδηγούν σε αδιέξοδα, από τα οποία βγαίνουν ζημιωμένοι όλοι και τα οποία οδηγούν όχι σπάνια – έχουμε, αλίμονο !, πικρότατη πείρα – ακόμη και σε εξανδραποδισμούς και εθνικές συμφορές.
Σε συνδυασμό με την ευπρέπεια στην εξωτερική έκφραση, σε όλες τις εκδηλώσεις και σε όλα τα επίπεδα οι πολιτικοί αγώνες πρέπει να διεξάγονται και με κάποια εντιμότητα και σεβασμό προς το λαό, τον οποίο όλοι θέλουν και αποκαλούν – άλλοι ειλικρινά, άλλοι υποκριτικά – κυρίαρχο. Φθηνές και εκ προθέσεως έωλες συνθηματολογίες, ψευδείς και ανεδαφικές υποσχέσεις, ανέντιμες διαστροφές “θέσεων” και απόψεων του αντιπάλου, για λόγους αποκλειστικά ψηφοθηρικούς ή και … δραχμοθηρικούς – από τους γνωστούς εμπόρους των πάντων – μπορούν, βραχυπρόθεσμα να φέρουν μερικές ψήφους ή … δραχμές στους φορείς τους, αλλά μακροπρόθεσμα θ’ αποβούν εις βάρος τους στο μέτρο που αποσαθρώνει μια κοινωνία και το θεσμικό της οικοδόμημα. (…)
(…) Όταν το ποιόν του δημοσίου βίου και της λειτουργίας των θεσμών υποβαθμίζεται, αλλοιώνονται προς τα κάτω η πνευματική ωριμότης και ικανότης κρίσεως του κοινού και, τέλος, δημιουργούνται αδιέξοδα από τα οποία βγαίνουν ζημιωμένοι όλοι. Και τα οποία, σε συνδυασμό με τις άλλες συνέπειες που αναφέραμε παραπάνω, φθείρουν και αποσαθρώνουν τη ζωντανή ουσία του πολιτεύματος, το οποίο – όπως η οδυνηρότατη πείρα απέδειξε – είναι όρος και προϋπόθεση και της εθνικής μας υποστάσεως και ανεξαρτησίας.
Δημοκρατία – επαναλαμβάνουμε – είναι πολίτευμα ακμαίων λαών και κοινωνιών. Είναι το πολίτευμα των εθνών και των πολιτισμικών μονάδων στην ώριμη και ακμαία φάση της ιστορικής τους διαδρομής, που χαρακτηρίζεται εκτός άλλων, από οργανική και έμμορφη λειτουργική συγκρότηση. Ο καισαρισμός είναι το πολίτευμα ή, μάλλον η κατάσταση λαών και κοινωνιών στη φάση της παρακμής και της αποσάθρωσης, όταν η εσωτερική τους πλαστικότητα έχει εξαντληθεί, όταν η ύπαρξή τους έχει γίνει φυτική και όταν έχουν περιέλθει σε κατάσταση μιας ωφελιμιστικής, χυδαίας και άμορφης μάζας εκφυλλισμένων επιγόνων, σαν ανόργανο ίζημα μιας μακρόχρονης ιστορικής τροχιάς. Για να παραδοθούν λίγο αργότερα ψοφοδεείς και εσωτερικά σβησμένοι, σε ξένους κατακτητές και επιδρομείς. Όσοι δεν έχουν το σθένος και τη διάθεση να υπερασπιστούν την έννομη ατομική και πολιτική ελευθερία τους, δεν έχουν το σθένος και τη διάθεση να υπερασπιστούν ούτε την εθνική και πολιτειακή τους υπόσταση. Ή παραδίδονται, αντί αργυρίων και άλλων ανταλλαγμάτων, στη διάκριση ξένου κράτους και μεταβάλλονται σε προτεκτοράτο από τους τυχοδιώκτες τύραννους, στων οποίων την απόλυτη εξουσία έχουν περιέλθει.
Η πραγματικότητα αυτή συνοψίζεται απαράμιλλα στους στίχους του Ανδρέα Κάλβου:
“Όσοι το χάλκεον χέρι βαρύ
του φόβου αισθάνονται, ζυγόν δουλείας
ας έχωσι∙ θέλει αρετήν
και τόλμην η ελευθερία…”»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου